Seçmen hangi partiye oy vereceğine birçok kritere bakarak karar veriyor. Yerel seçimlerde, genel seçimlerden farklı olarak bazı ilave parametreler de etkili oluyor.
Bunlardan en önemlisi elbette Siyasi Partilerin yerel yönetimlere aday olarak gösterdiği isimler. Öyle ki Belediye Başkan adaylarının aldıkları oylar, o partinin oy oranlarından daha yüksek olabiliyor, tıpkı Eskişehir’de olduğu gibi. 2018 Genel seçim ve 2019 Yerel seçim oy oranları kıyaslandığında, Sayın Büyükerşen’in CHP’li olmayan seçmenden de kayda değer oranda bir destek gördüğü anlaşılıyor. Ancak Sayın Büyükerşen, bu seçimler için her ne kadar öncesinde aday olacağını söylese de, daha sonra seçim yarışından çekildiğini açıkladı. Peki, CHP Türkiye’nin en başarılı belediye başkanlarından biri olan bu siyaset üstü ismin adaylıktan çekilmesi ile Eskişehir’deki avantajını yitirdi mi?
Bir başka soru işareti de Millet İttifakının bozulmuş olması. İYİ Parti bu seçimlere kendi adayları ile katılıyor. Genel Seçimler öncesinde CHP ve İYİ parti arasında esen ılık rüzgârlar yerini soğuk fırtınalara bırakmış durumda. İttifakın bozulmuş olmasının, Eskişehir’de CHP’nin belediye başkanlığını kazanması aleyhine bir etkisi olur mu?
Bu soruların cevabını merak ediyorsanız yazının devamına geçelim.
Sayın Büyükerşen’in seçim yarışından çekilmesi sonrası konuşulan senaryolar vardı. Başarılı, sevilen, sayılan, güçlü Tepebaşı ve Odunpazarı Belediye Başkanları, iki potansiyel Büyükşehir Belediye Başkan adayı olarak öne çıkıyordu. Aynı şekilde, Eskişehir’e yıllarını vermiş Sayın Büyükerşen’in de yerini emanet edeceği kişi ile ilgili elbette söz hakkı olacaktı. Hatta ekibinden, Büyükerşen belediyecilik ekolünden yetişmiş, Eskişehir’i çok iyi tanıyan tecrübeli bir yöneticinin adı geçiyordu. Bu noktada CHP Genel Merkezinin önünde zorlu bir karar süreci vardı ve benim kanaatimce kimseyi küstürmeyen bir siyasi çözüm ile bu süreç ustaca aşıldı.
Sayın Ahmet Ataç ve Sayın Kazım Kurt, her ikisi de il belediye başkanı olmaya son derece layık, seçilmiş olsalar bu görevi başarıyla yapabilecekleri konusunda Eskişehir halkının şüphe duymayacağı iki tecrübeli siyasi isim. Ancak İl belediye başkan adayı olarak ikisinden biri tercih edilse idi bu durumda muhtemeldir ki diğer ismi destekleyenler tarafında bir küskünlük ya da şevklerinde bir düşüş yaşanma ihtimali olabilirdi. Ayrıca Büyükerşen’in bu konuda aklından geçen isim de görmezden gelinmiş olacaktı. Yılların siyasetçisinin bayrağı teslim etmek istediği isim konusundaki görüşlerini dikkate almamak büyük bir vefasızlık olarak algılanacaktı Eskişehir halkı tarafından. CHP Genel Merkezi tüm bu parametreleri dikkate aldı ve taşları yerinden oynatmadı. Tepebaşı ve Odunpazarı Belediye Başkanları yerinde kaldı. Büyükşehire Büyükerşen’in de onayı/tavsiyesi ile çalışma ekibinden, belediyecilikte çok tecrübeli saygın bir isim olan Sayın Ayşe Ünlüce aday gösterildi. Büyükşehir’e kadın bir adayın seçilmesi de ayrıca siyasette kadınların ve erkeklerin eşitliği konusunda güzel bir mesaj veriyor. CHP İl İlçe Teşkilatlarının birbirleri ile uyum içinde ve şevkle seçim çalışmalarını yürütüyor olmalarına bakarsak, Eskişehir’de İl ve İlçe Belediye Başkan adaylarını belirleme konusunda CHP’nin kartları doğru dağıttığını söyleyebiliriz.
CHP için bir diğer kritik konu da İYİ parti ile ittifakın bozulmuş olması ve İYİ partinin kendi Belediye Başkanı adayları ile yola devam edecek olmaları. Bu durum CHP’nin alacağı oyları olumsuz anlamda ne kadar etkiler? Ya da daha doğru soralım soruyu, etkiler mi?
Son söyleyeceğimi baştan söyleyeyim: etkilemez. Çünkü CHP’nin bir başka akıllıca siyasi hamlesi de bu noktada gerçekleşti. İYİ parti tabanında, Sayın Meral Akşener’in altılı masadan kalktığı dönemden beri memnuniyetsizlik huzursuzluk devam ediyordu ve bu süreçte çok önemli kopuşlar yaşandı. Millet ittifakının sona ermesine kadar devam eden bu dönemde birçok değerli isim ve birlikte yürüdükleri gruplar istifa ederek İYİ parti ile yollarını ayırdı. Ayrıca önemli bir seçmen kitlesini de bu süreçte kaybetti. Oy oranının bir dönem yüzde 18'lere kadar yükseldiği söylenen İYİ partinin oyları, son genel seçimlerde %9.75’de kaldı.
İYİ Partinin zaman içinde değişen siyasi kararlarını içine sindiremeyen, partiye aidiyet bağını yitiren, ancak çizgi ve duruşlarını koruyan Eskişehir’in bu önemli isimleri ve grupları, Türkiye’nin içinde bulunduğu şartlarla ilgili benzer kaygılar taşıdıkları ve Cumhuriyetin kurucu değerlerinde buluştukları CHP tarafından da ilgiyle ve sempatiyle takip edildi.
CHP sadece Eskişehir’de değil Türkiye genelinde de, İYİ partinin küskün eski seçmenlerine verdiği ılımlı mesajlarla tabanda millet ittifakını devam ettirmeyi önemli ölçüde başarıyor. Son gelişmeler, hâlihazırda son 3 seçimde ittifak yapan İYİ Parti örgütleri ve seçmeninin CHP’yi artık tanıdığını ve seçmenin tabanda ittifak yapmaya sempatiyle baktığını doğruluyor. CHP’nin İYİ Parti tabanını ikna edecek bir dil ve seçim stratejisi kurgulamasının da seçmenin konsolide edilmesinde etkili olduğu söylenebilir. Bunun için, 2019’da ittifakla kazanılan bazı yerlerde, İYİ Parti seçmenine de hitap edecek isimlerin aday gösterilmesi veya yönetimlerde yer verilmesinin değerlendirildiği CHP kulislerinde konuşuluyordu.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel de partisinin 5 Aralık 2023 tarihli grup toplantısında “Eski dosttan düşman olmaz. İYİ Parti, geçmişte birlikte çok önemli iş birlikleri ittifaklar yaptığımız, başarılar elde ettiğimiz ve bundan sonra da Türkiye'de birlikte çok şeyi başaracağımız iyi insanların partisidir. İYİ partinin seçmenleri gerçekten iyi insanlar, Atatürk’ü seven, ülkesini seven, bayrağını seven insanlar, yani sizin bizim gibi insanlar” sözleriyle bunu vurguladı.
Sayın Özgür Özel, 27 Ocak 2024 tarihinde Eskişehir’de Eskişehir Belediye Başkan Adayları toplantısına katıldı. Bu toplantının önemi sadece adayların tanıtımından ibaret değildi. Bu toplantının bir diğer önemli yanı, CHP’nin saflarının kalabalıklaştığının ve siyasi gücünün zenginleştirdiğinin ilan edilmesiydi. Şehrin etkili isimlerinden İYİ Parti Tepebaşı eski İlçe Başkanı Sayın İsmail Türk ve Başkan Yardımcısı Sayın Tamer Özdemir başta olmak üzere, partinin birçok önemli ismine bu toplantı esnasında rozet takma töreni gerçekleştirildi. Özgür Özel kendi deyimi ile “içlerine sinmeyen, kabul edemeyenlerin” bu yeni güç katılımını “Baba evine hoş geldiniz” diyerek karşıladı ve rozetlerini bizzat kendisi takarak verdiği önemi işaret etti.
Son güç katılımının, CHP’ye Eskişehir’de seçmene ulaşma anlamında yepyeni bir ivme kazandıracağına inanıyorum. Zira desteği alınan isimlere baktığımızda bu isimlerin, CHP’nin milliyetçi seçmene ve AK Parti politikalarından hoşnutsuz merkez sağ seçmene erişimini kolaylaştıracak etkili isimler olduğunu görüyoruz. Bu isimlerden en önemlisi Sayın İsmail Türk, Eskişehir’de İYİ Partinin gelişmesinde halka yayılmasında önemli rol oynayan çalışkan ve başarılı bir siyasetçi, doğruluğu ve dürüstlüğü ile çevresinde sevilen, sayılan Eskişehirli bir iş insanı. Merkez ve taşra ilçelerinde de tanınmasının, güvene dayalı geniş etki alanının ve bu güne kadar kişisel menfaatleri gözetmeksizin yürüttüğü siyaset ile İYİ partinin mevcut durumu nedeniyle kararsız olan seçmeninin CHP’ye oy verme konusundaki tereddütlerini silecek gibi görülüyor.
Eskişehir’de 2023 Genel Seçimlerinde CHP’nin aldığı oy oranı %34,41. Son süreçte, İYİ Partili seçmenin verdiği oylarla seçtiği milletvekilinin AK Partiye geçişi ile bu partiye güvenin iyice yara aldığı gerçeği de bunlara eklenirse CHP’nin bu seçimlerde alacağı oy oranlarında çok ciddi bir artış yaşanacağını söylemek yanlış bir tahmin olmaz. CHP’nin uyguladığı akıllıca siyaset sonucu, Millet İttifakının bozulmuş olmasının olumsuz etkileri yine en fazla İYİ Parti tarafında yaşanacakmış gibi görünüyor. Şu ana kadar Eskişehir’de siyaset kartları dağıtıldığında, eli en iyi olan partinin CHP olduğu aşikâr diyebiliriz. Seçim sonuçlarının açıklandığı gece hep birlikte buna şahitlik edeceğiz.