Masamda güzel konular var, bu hafta size onları yazacaktım ama duramadım. Her gördüğümde beni huzursuz eden manzaraya artık kayıtsız kalamadım. Şimdi söz konusu yeri ve görüntüyü anlattığımda siz de hatırlayacaksınız. Belki de sizler de aynı garip uygulamayı görmüş, benim hissettiğim rahatsızlığı hissetmişsinizdir. Aslında çözüm çok da karmaşık değil. Bu yazımda sizlere yalnızca sorunu anlatmayacağım, çözüm önerimi de sunacağım.
Bahsettiğim yer Hızlı Tren İstasyonunun giriş çıkış kapısının olduğu, eski adı Ambarlar Sokak yeni adıyla Behiç Erkin Caddesi (2019 yılı Büyükşehir Belediyesi Temmuz ayı Meclis toplantısında CHP'li ve AKP’li meclis üyelerinin aldığı ortak karar doğrultusunda isim değişikliği yapılmış).
Eskişehir’e hızlı tren ile gelenlerin Eskişehir’de ilk karşılaştıkları manzaraya gelince; orta şeridi plastik dubalarla kapatılmış üç şeritli bir cadde, kırılmış plastik dubaları geçip orta şeride park etmiş otomobiller, sağda ve solda geliş gidiş için ayrılmış birer şeritlik yol. Bilmem hayalinizde canlandırabildiniz mi ama görenlerin anlamlandıramadığı son derece absürt bir görüntü. Aşağıda sizin için bu manzarayı fotoğrafladım (Fotoğraf 1). Şimdi bu caddede neden böyle bir uygulamaya gidildiği hakkında biraz kafa yoralım. Aslında bu uygulamanın nedenini anlamak için bu caddenin eski hâlini hatırlamak gerekiyor.
Fotoğraf 1: Behiç Erkin Caddesi şu anki orta şerit, otoparka dönüşmüş hâli
Bu caddede Hızlı Tren İstasyonunun girişi olduğundan, gelen yolcuları karşılamak ve giden yolcuları uğurlamak isteyenler nedeniyle, burası araç parkı yoğunluğu yaşanan bir cadde. Bu ihtiyacı karşılamak için, istasyon ile yol arasındaki geniş alan otopark olarak planlanmış. Geçmişte araç sahipleri araçlarını bu otoparkın yanı sıra cadde boyunca da sağlı sollu park edebiliyorlardı. (Bakınız Fotoğraf 2: Behiç Erkin Caddesi eski hâlini gösteren fotoğraf). Hızlı tren istasyonunun ilk açıldığı dönemde ücretsiz olan bu otopark, zaman içinde ücretli park yerine dönüştürüldü. Tabi araç sahiplerinin büyük bir bölümü, ücretli otopark yerine yol kenarlarına park etmeyi tercih edince bu geniş otopark boş kaldı ve cadde boyunca park etmiş araç sıraları oluştu.
Fotoğraf 2: Behiç Erkin Caddesi eski hâli
Plastik dubaların orta şeritte ortaya çıkması da işte tam bu dönemde oldu. Yolun ortasına plastik dubalar çakıldı, sağda ve solda araç geçişi için sadece birer şerit bırakıldı. (Bakınız Fotoğraf 3: Behiç Erkin Caddesi orta şerit dubalarla kapatıldıktan sonra)
Fotoğraf 3: Behiç Erkin Caddesi orta şerit dubalarla kapatıldıktan sonra
Amaç, yol kenarlarına araç bırakılmasını önlemek, böylece araç sahiplerini paralı otoparka yönlendirmek miydi? Her ne amaçla yapılırsa yapılsın, Eskişehir’in Hızlı Tren İstasyonu girişinin olduğu üç şeritli bu geniş cadde, orta şeridi plastik dubalarla kapatılarak küçültüldü, sınırlandırıldı ve daracık bir sokağa dönüştürüldü.
Gariplik bununla da kalmadı. Netice de orta şerit “eğilip bükülebilen” plastik dubalarla bloklanmıştı ve zaman içinde, fotoğraflarda da net bir şekilde görüldüğü üzere, bu dubaların bazıları söküldü ve eksildi. Bu eksilme neticesinde araç sahipleri bu orta şeride girebilecek boşluklar buldular ve araçlarını bu defa bu orta şeride park etmeye başladılar. Şu anda fiilen durum tam da budur. Eğer araçlar yol kenarına park etmesin, paralı otoparka park etsin diye bu orta şerit kapatıldıysa, sonuçta gelinen noktada araçlar yine yol üzerinde park ediyor, ama bir farkla, bu defa yol kenarlarına değil yolun tam ortasına.
Eskişehir’e ilk defa gelen birinin yerine koyun kendinizi. Hızlı trenden indiniz, yürüyen merdivenlerden çıktınız, İstasyonun dışına ulaştınız, derin bir nefes aldınız ve Eskişehir’e “Merhaba” dediniz. Sola döndüğünüzde bomboş bir otopark ve orta şeridine araçların park ettiği üç şeritli bir yolla karşılaştınız. Bu, derin bir nefes aldığınızda duyduğunuz Şeker Fabrikası kokusundan sonraki ikinci bir şaşkınlık olurdu. Neyse ki Şeker Fabrikasının kokusunun fotoğrafı çekilemiyor ama bunun fotoğrafını çekebilirsiniz.
Bu tür bir uygulamanın dünyada benzerinin olduğunu düşünmüyorum. Bu şekilde, Eskişehir Hızlı Tren İstasyonunun ana kapısının açıldığı yolu, orta şeridini dubalarla kapatarak sınırlandırmanın hangi sebeple yapıldığını anlamak zor. Bunun için UKOME Genel Kurulunda alınmış bir karar var mı? Bu inisiyatif hangi birim tarafından alındı, Büyükşehir Belediyesince mi? İlçe Belediyesince mi? Devlet Demir Yolları İstasyon idaresince mi? yoksa Otopark işletmesi tarafından mı?
Tepebaşı Belediye Başkanı Sayın Ahmet Ataç’ın da, 2019 Haziran ayında, bu caddenin asfalt ve kaldırım yenileme çalışmaları sırasında ifade ettiği gibi, kent ulaşımında oldukça önemli ve şehir içi trafiği rahatlatma açısından fayda sağlayan bir konumda olan merkezi bir cadde burası. Ve bu caddenin bir şeridin iptal edilmesi, dahası otoparka dönüşmüş olması, böylesine önemli bir caddeden istifade edememek ve boşu boşuna yolu daraltmak anlamına geliyor.
Gelelim çözüm önerimize. Çözüm üretirken, toplumun genel davranış temayülünü dikkate alarak değerlendirmek gerekiyor. Elbette bir takım yadsınamaz gerçekler var. Birincisi burada Hızlı Tren istasyonu girişi olduğundan, bir araç parkı yoğunluğu yaşanması ve yolcu karşılama uğurlama yapılıyor olması kaçınılmaz bir durum. İkincisi, bu karşılama uğurlama esnasındaki araç parkı ihtiyacının en fazla 30 dakika civarında olması ve araç sahiplerinin bu kısa süre zarfında otopark ücreti ödemekten imtina ediyor olmaları. Ben de bu konuda haklı olduklarını düşünüyorum zira kimse 15 dakika, en fazla 30 dakika için 1 saatlik otopark ücreti ödemek istemez.
Benim bu konudaki önerim;
Plastik dubaların sökülmesi ve yolun tamamının trafiğe açılması
Ücretli otoparkta 30 dakikanın altındaki parklar için ücret alınmaması ya da çok düşük bir ücret tarifesi uygulaması.
Böylece araç parklarının otoparkta yoğunlaşması ile cadde üzerinde bir rahatlama sağlanırken, benzerine rastlanmayacak bu garip uygulama sona erer ve yolun tamamı trafiğe açılmış olur.
Büyükşehir ve İlçe Belediye Başkanlıklarımızın ilgili birimlerinin durumu değerlendirip, en uygun çözümü uygulamaya koyacaklarından eminim.
Saygıdeğer okurlarım, Eskişehir’imizi güzelleştirmek adına, sizlerin de dikkatinizi çeken konular olursa, lütfen yorum kısmına yazın. Birlikte gündeme taşıyalım.
Masamdaki güzel konularda buluşabilmek dileğiyle.