Coğrafi işaretler, bölgenin kendine özgü iklimi ve toprak yapısıyla birleşerek, Afyonkarahisar'ın tarım ürünlerine benzersiz bir karakter kazandırmaktadır. Afyonkarahisar'ın coğrafi işaretli ürünleri, bölgenin özgün iklimi ve toprak yapısıyla birlikte ortaya çıkan özel özelliklere sahiptir.
Coğrafi İşaret Nedir?
Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 34. maddesine göre, coğrafi işaret; belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren bir işarettir. Gıda, tarım, maden, el sanatları, ve sanayi ürünleri coğrafi işaret tescili olabilmektedir. Bu işaretler, menşe adı veya mahreç işareti olarak tescil edilir.
Menşe Adı
Bir ürünün, tüm veya esas nitelikleri belirli bir coğrafi bölgeye ait doğal ve beşeri unsurlardan kaynaklanıyorsa, bu durumdaki coğrafi işaretlere "menşe adı" denmektedir. Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemleri tamamının belirlenen coğrafi alanın sınırları içinde gerçekleşmelidir. Bu bağlamda, menşe adı olarak tescil edilen coğrafi işaretlerin kaynaklandıkları yöre ile bağları çok kuvvetlidir.
Mahreç İşareti
Belirli bir coğrafi bölge ile özdeşleşmiş belirgin niteliklere, üne veya diğer özelliklere sahip ürünlerin, üretim, işleme veya diğer süreçlerinden en az birinin belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmesi gereken coğrafi işaretlere "mahreç işareti" adı verilmektedir. Bir ürün, hammaddesi veya bir üretim işlemi yöresel olarak gerçekleştiğinde, diğer üretim ve işleme aşamaları da kaynaklandığı bölge dışında gerçekleştirilebilmektedir.
Afyonkarahisar’ın Coğrafi İşaretli Ürünleri Nelerdir?
Afyonkarahisar’ın 21 adet coğrafi işareti bulunmaktadır. Bunlar menşe adı ve mahreç işareti olarak ayrılmaktadır.
Afyonkarahisar’ın Menşe Adlı Coğrafi İşaretli Ürünleri
Afyon Kaymağı, Afyon Manda Yoğurdu, Afyon Mermeri, Afyonkarahisar Patatesli Ekmeği, Sultandağlı Gılli Kirazı, Sultandağlı Kirazı, Çay İlçesi Vişnesi, Şuhut Patatesi Afyonkarahisar’ın menşe adlı ürünleridir.
Afyonkarahisar’ın Mahreç İşaretli Coğrafi İşaretli Ürünleri
Afyon Ağzıaçığı, Afyon Bükmesi, Afyon Kaymaklı Ekmek Kadayıfı, Afyon Kebabı, Afyon Keçesi, Afyon Lokumu, Afyon Pastırması, Afyon Patlıcan Böreği, Afyon Sucuğu, Afyon Velense Hamur Aşı, Afyon İlibada Sarması, Afyonkarahisar Ak Pide, Afyonkarahisar Göce Köftesi, Afyonkarahisar Haşhaşlı Katmer, Afyonkarahisar Hurma Baklavası, Afyonkarahisar Mercimek Pilavı, Afyonkarahisar Nişan Kurabiyesi, Afyonkarahisar Çullama Köfte, Afyonkarahisar Övmesi, Bayat Türkmen Kilimi, Bolvadin Fırın Eti, Bolvadin Mantısı, Dazkırı Halısı, Dinar Taptama Köfte, Emirdağ Dolgulu Köftesi, Emirdağ Güveci, Emirdağ Kilimi, Emirdağ Koyun Yoğurdu, Emirdağ Yumurtalı Pidesi, Pazırık El Halısı, Sandıklı Alacaşı, Sandıklı Haşhaş Ezmesi, Sandıklı Kapama Yemeği, Sandıklı Kürek Helvası, Sandıklı Leblebisi, Sandıklı Saç Eti, Süper İnce Kilim, Türkmen El Halısı, İscehisar Mermer Kebabı, Şuhut Keşkeği Afyonkarahisar’ın mahreç işaretli ürünleridir.