Gayrimenkul piyasaları açısından faiz artışını nasıl okumalıyız?
Bankalar nakit para ihtiyaçlarını TCMB veya diğer bankalardan karşılar ve aldıkları borç için bir faiz öderler. TCMB’nin düzenlediği faiz oranı bu işlemlere ilişkindir.
TCMB ve bankalardan borç para talep etmeyen bankalar ise nakit ihtiyaçlarını yüksek faiz vermek suretiyle müşterilerinden toplamaya çalışır. Bu parayı bankasına çekebilmesi için de mevduat faizlerini yüksek tutması gerekir ve bugün için bu oran % 40-50 arası değişmektedir.
Örneğin, bir bankaya % 45 faiz ile 30 günlük yatıracağınız 1.000.000 TL mevduatınız karşılığında 30 gün sonra net 35.137 TL gelir elde edebilirsiniz.
Faiz artışını gayrimenkul piyasaları açısından değerlendirirsek;
Mevduat ve konut kredisi faizlerinin yüksek olması, konut fiyat endeksinde oluşan düşüş gibi etkiler yatırımcıların gayrimenkul piyasasından çekilmesine neden olacağını ve bu nedenle piyasaların durgunluğa girmesinin kaçınılmaz olacağını öngörüyorum. Kısaca gayrimenkul piyasası sonbahara girdiğimiz bugünlerde biraz yorgun görünüyor.
Yorgunluk sonucunun, gayrimenkul fiyatlarında yavaşlama, talep azalması, fiyat indirimi veya ilan kaldırma gibi etkilere neden olabileceğini düşünüyorum. İstisnai olarak ihtiyaç ve fırsat gayrimenkul alım satımları devam edecektir.
Aşağıda TCMB’nin geçenlerde açıkladığı konut fiyat endeksini incelediğimizde konut fiyatlarının sönümlediğini görebiliriz.
TCMB faiz kararının gayrimenkul piyasalarına etkilerini önümüzdeki günlerde göreceğiz.
Satıcıların duymak istediği (veya ihtiyaç duyduğu) şeylerden bahsetmezsek olmaz.
Konutunu satmak isteyen mülk sahipleri alıcılarını bekliyorlar. Ev fiyatları yıldan yıla, aydan aya ve hatta 2023'ün başından bu yana oldukça dramatik bir şekilde arttı. Eviniz için yüksek bir fiyat talep edebilirsiniz. Ancak piyasadaki satılık konutların bekleme sayısı göstergesi gün geçtikçe uzuyor. Evinizi en yüksek değerden satmak istiyorsanız, bunu yapabilirsiniz veya hızlı satmak istiyorsanız ona göre fiyatlandırabilirsiniz. Doğru fiyatlı mülkler daha kısa zamanda alıcı bulur.
Siz ne düşünüyorsunuz? Fikirlerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz.
**
Diğer bir konu, gayrimenkul ilanlarıyla ilgili önemli bir düzenleme yapıldı.
31.08.2023 tarih ve 32295 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik kapsamında bazı düzenlemeler yapılmış.
Özetle;
“Başkalarına ait taşınmazların satışına yönelik ilanlara elektronik ortam sağlayan gerçek veya tüzel kişiler aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:”
“c) Gerçek kişinin adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ya da yabancı kimlik numarası ile telefon numarasını; tüzel kişinin unvan ve telefon numarasını üyelikten veya ilanın yayımlamasından önce doğrulamak. Doğrulanmış bilgilerin güncelliğini korumak ve bu bilgileri saklamak.”
“ç) İlana konu taşınmazın ilan veren üyeye veya bu üyenin gerçek kişi olması halinde birinci ve ikinci derece kan hısımlarına veya eşine ait olduğunu ya da ilanı veren üyenin ilana konu taşınmaz sahibi tarafından yetkilendirildiğini ilanı yayımlamadan önce doğrulamak.”
Bundan böyle mülk sahiplerinin yazılı yetkisi olmadan başkaları tarafından ilan yayımlanması mümkün olamayacak, ilan vermek isteyenler ise yazılı yetki aldıklarını veya mülkün kendisine ait olduğunu ispat etmek zorunda olacaktır.
Yukarıda belirtiğim düzenleme kapsamında ilanların yayımlanmasına elektronik ortam sağlayan ilan siteleri bu hükümlere uymadığı takdirde resen yapılacak denetimler veya şikâyet konusu edildiğinde ciddi idari para cezaları ile karşılaşacaktır.
Düzenleme henüz yürürlüğe girmedi. Resmi Gazete’de yayım tarihinden iki ay sonra uygulama başlayacak. İki ay sonra ilan sayılarında ciddi düşüş olacağı kanaatindeyim.
(Kişisel fikir ve öngörülerimin kullanılmasından doğabilecek zararlardan sorumlu olmadığımı beyan ederim.)
