Kaçak emlakçı. Vergi dairesine kayıtlı olmadan simsarlık işlemi yapan kişiler olarak tarif edebiliriz.
Ticaret Bakanlığı kaçak emlakçılığı önlemek amacıyla Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte yaptığı bir dizi değişiklik ile ilan sitelerine ilan verenlerin uyması gereken yeni kurallar belirlenmiştir.
Yeni kurallar nedir? Kısaca bakalım.
- İlan siteleri, üye olacak emlak işletmelerini önce Ticaret Bakanlığı bilgi sistemi üzerinden taşınmaz ticareti yetki belgesi olup olmadığını kontrol edecek. Yetki belgesi yoksa siteye üye yapmayacaktır.
- Gerçek kişiler kimlik bilgilerini e-devlet üzerinden doğruladıktan sonra ilan verebilecektir.
- İlana konu taşınmazın ilan veren üyeye veya bu üyenin gerçek kişi olması halinde birinci ve ikinci derece kan hısımlarına veya eşine ait olduğunu ya da ilanı veren üyenin ilana konu taşınmaz sahibi tarafından yetkilendirildiğini ilanı yayımlamadan önce doğrulayacaktır.
Yapılan bu düzenlemeler ile emlak piyasası denetim altına alınıp, kimliği belirsiz kişiler ile sisteme kayıtlı olmayan emlak işletmelerinin ilan vermesi, manipülatif fiyat artışları ile sahte ilanlarla yapılabilecek dolandırıcılığın önlenmesi amaçlanmıştır.
**
Sistem devreye girdikten sonra neler değişecektir?
- Taşınmaz ticareti yetki belgesi olmayan emlak işletmeleri ilan sitelerine üye olamayacaktır.
- Elektronik İlan Denetim Sisteminin (EİDS) devreye girmesi ile birlikte emlak işletmeleri taşınmaz sahiplerinden yetki almadan satılık veya kiralık ilanı veremeyeceklerdir.
- Taşınmaz sahipleri satılık veya kiralık taşınmazları için emlak işletmelerine yetki vermek istemeleri halinde bu işlemi web tapu üzerinden emlak işletmesine ait taşınmaz ticareti yetki belgesi numarasını sorgulayıp bulduğu emlak işletmesine en az üç ay süre ile aracılık hizmeti yetkisi verebilecektir.
Taşınmaz sahipleri sadece emlak işletmesine yetki verebilecek olup, o işletmede çalışan emlak danışmanlarına yetki veremeyecektir. Emlak danışmanları bu sorunu aşmak için çalıştığı işletme içinde sözleşmeli işletme kurmalarını önerebilirim.
Sistem devreye girmeden önce taşınmaz ticareti yetki belgesi bulunan emlak işletmelerinin sistem içinde olup olmadıklarını web tapu üzerinden kontrol etmelerini öneriyorum. Eğer sistem içinde bulunmuyorsanız yazılı olarak İl Ticaret Müdürlüğüne başvuruda bulunabilirsiniz.
Burada Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemine kayıt olduğu işletme ismi ile tabela ismi aynı olmayan emlak işletmelerinin zorluk yaşayabileceğini düşünüyorum.
- Gerçek kişiler kendilerine veya birinci ve ikinci derece kan hısımlarına ait taşınmaz ilanlarını verebileceklerdir. Bu taşınmazların ilgili kişilere ait olup olmadığının tepit edilmesi işleminin muhtemelen ilan sitesine yüklenecek resmi belge ile teyit edileceğini düşünüyorum.
EİDS’in devreye girmesine müteakip yetki belgesi bulunmayan işletmeler ile taşınmaz yetkilendirmesi bulunmayan ilanlarının ilan sitelerinden kaldırılacağı, sistemin 15 eylülde devreye alınacağı ve 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren fiilen uygulanacağı belirtilmektedir.
Aklımda deli sorular var. Cevabını bulamıyorum.
- Belediyelerden iş yeri açma ruhsatı olan ancak taşınmaz ticareti yetki belgesi bulunmayan işletmeler ilan sitelerine taşınmaz ilanı veremeyecekler. Ancak bu işletmeler afiş asmak suretiyle veya kendi web sayfalarında ilan verebilecekler mi?
- Kimlik ve EİDS doğrulama sistemine dahil olmayan yerli ve yabancı ilan sitelerinin denetimi nasıl yapılacak?
- İlan sitesi kurmak için izin alınacak mı? Bu siteler sisteme nasıl dahil olacak? Bu konuda hukuki bir düzenleme yapılacak mı?
- Sosyal medya ortamlarında yayınlanan ilanların denetimi nasıl yapılacak?
- Taşınmaz sahiplerinin daha fazla emlak işletmesine aracılık yetkisi verilmesini engelleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Buna rağmen aynı taşınmaz için daha çok emlak işletmesine yetki verebilecekler mi?
Çözüm önerim.
Ülkemizde bütün taşınmazların kayıtlı olduğu muhteşem bir tapu kayıt sistemimiz var. Web tapu.
Web tapu vasıtasıyla, vergi kaydı bulunan ilan siteleri, belediyeler, vergi daireleri ile entegre şekilde Merkezi Listeleme Sistemi (MLS) kurulabilir. Bu sistem sayesinde taşınmazların vergi borçları, belediye konut proje bilgileri, taşınmazların geçmiş satış bilgileri gibi verilere kayıtlı emlak işletmeleri/danışmanların ulaşması sağlanabilir, buradan edinilecek emsal veriler ile sağlıklı bir şekilde taşınmaz fiyatı belirlenebilir.
Taşınmaz sahiplerinin verdiği yetki kapsamında sistem içinde düzenlenen taşınmaz ilanı, kabul edilen ilan sitelerinde entegre şekilde doğru bilgiler ile yayınlanması sağlanabilir. Bu sayede korsan ilan siteleri de engellenebilir.
Buradan sağlanacak doğru veriler ile gerçekçi bir şekilde piyasa verileri oluşturulabilir.
Sistemin kurulması halinde taşınmaz piyasalarında köpük ve balon tabir edilen fiyatlandırmanın, aşırı fiyat artışlarının engelleneceğini, taşınmazların gerçek satış değerler ile devir işlemlerinin yapılmasıyla devletimizin daha fazla vergi geliri elde edeceği kanaatindeyim.
---
